Laatst was ik in Londen! Ik was gezellig op familiebezoek en dus hing ik niet alleen de toerist uit, maar ging ook braaf mee naar de supermarkt voor de dagelijks boodschappen. Uiteraard was ik gewapend met een lijstje victoriaanse producten. Gelukkig had Sainsbury’s een heleboel lekkere dingen te koop die ook bij de victoriaanse middenklasse op tafel stonden.

In Engeland zijn er vergeleken met Nederland veel meer merkproducten op de markt die oorspronkelijk uit de 19^e eeuw stammen en nog steeds bestaan. Te veel om op te noemen zelfs, dus die poging ga ik ook niet wagen. Tijdens mijn speurtocht in de supermarkt heb ik geprobeerd om producten uit ieder decennium van de 19^e eeuw mee te nemen. Yum!

Tijd voor thee!

De dag begint bij mij altijd met een goed kopje Engelse thee met melk. English blend of Earl Grey, daar mag je me voor wakker maken. In de middag wil ik er wel een koekje bij!

Uit 1830: McVitie’s Rich Tea Biscuits, Classic. Deze klassieke theebiscuitjes zijn wel aan mij besteed. Eigenlijk zijn het gewoon net wat luxere mariakaakjes, maar dan op z’n Engels. Toch was de rol verbazend snel leeg. Klinkt saai? Gewoon wat frambozenjam (zie onder) tussen twee koekjes smeren!

Uit 1837: Tetley tea. Deze verpakking van ‘gewone thee’ (mixed blend) bevat 80 ronde zakjes. Zonder touwtje, daar doen ze in de UK niet aan. Je vist het zakje gewoon met een lepeltje uit de pot. Handig: Tetley heeft ook een decaf-variant. Veel beter voor het slapengaan. Bestaat er in Nederland ook decaf-thee?

Uit 1886: Taylors of Harrogate Tea. Deze thee uit Yorkshire zit altijd in een mooie verpakking. Dit merk heeft verschillende smaken, maar geen moderne fratsen zoals ‘thee met chocolate-chip-cookies smaak’. Gewoon fatsoenlijke thee, dus. (Had ik al gezegd dat ik een thee-snob ben?) Dit keer koos ik voor de Gold variant met thee uit drie streken Assam, Kenya en Rwanda. Een sterkte, ‘regular’ blend, dus. De verpakking vond ik erg mooi, met een romantisch Yorkshire landschap met paarse heide en schapen. Het landschap van de Brontë-zusters, dus.

Voor ontbijt en lunch

Het is natuurlijk heel erg uit de mode, maar ik eet meestal twee keer per dag een stapeltje gevaarlijke verslavende koolhydraten. Brood, dus. Mijn ‘victoriaanse’ keuzes:

Uit 1871: Hartley’s Jam (frambozen). Het is natuurlijk niet per sé zo, maar voor mijn gevoel is frambozenjam zo typisch Brits! Het is mijn favoriete jamsmaak, maar soms moet ik in de Nederlandse winkels wel eens zoeken. Koningin Victoria was ook dol op frambozenjam, al moest het wel van Schotse frambozen zijn, aldus haar chef. Ik denk niet dat ze dit merk geproefd heeft – voor haar zal het wel aan het hof gemaakt zijn.

Uit 1886: Hovis wholemeal medium bread. Dit brood uit 1886 was echt een enorme hype en liet een geweldig staaltje vroege marketing zien! De naam werd gekozen door middel van een wedstrijd en daarna werd het brood (een mengsel tussen wit en volkoren) door het hele land gepromoot. Zo werden er bijvoorbeeld boekjes met fietsroutes uitgegeven, waarin stond aangegeven bij welke winkels dit brood te verkrijgen was. Superslim, natuurlijk. In deze jaren gaf men vaak de voorkeur voor fabrieksbrood in plaats van bakkersbrood, omdat je zeker wist dat in de gemechaniseerde fabriek hygiënisch werd gewerkt.

Uit 1889: Sharwoord’s Mango Chutney. Indiase producten komen vanaf de tweede helft van de 19^e eeuw steeds meer in de mode, natuurlijk door de koloniale verbinding tussen Groot-Brittannië en India. Vanaf 1876 mocht Koningin Victoria zich zelfs Keizerin van India noemen. Dat hadden haar ministers voor haar bedacht, en het werd een goed gelukte publiciteitsstunt. Dit merk chutney kon daar zeker op meeliften. Ik gebruik deze in sauzen en op tosti’s. Lekker!

Handig voor in de voorraadkast

Als de Victorianen iets hebben uitgevonden, is het wel houdbaar voedsel. Handig voor in de voorraadkast, of als je iets mee wilt nemen in het vliegtuig van Londen naar huis. 🙂

Uit 1814: Colman’s of Norwich Mosterd. Deze mosterd kun je zowel in poedervorm als vloeibare vorm kopen, en dat heb ik dan ook maar gedaan. Ik vond het blikje en het potje zo leuk! Gelukkig hou ik wel van mosterd en er zijn nog wel een aantal curryrecepten waarin ik mosterdpoeder kan gebruiken. Met koud water kun je er ook een ‘gewone’ variant van maken.

Uit 1837: Bird’s Custard Powder. En één van mijn favoriete nagerechten, waarover ik al eens een blog schreef. Het was weer tijd voor een nieuwe voorraad. Overigens kreeg ik van een lezer de tip dat je dit ook heel goed zelf (veganistisch) kunt maken met o.a. rijstpoeder en gum tragacanth.

Uit 1868: Haywards Silverskin Onions. Ingemaakte groenten zijn natuurlijk heel handig. Deze variant is een beetje kruidig. Ik kende het niet, maar ik vind ze lekkerder dan de Nederlandse ‘standaard’ zilveruitjes.

Uit 1886: Heinz Beanz. Ik ben dol op Engels ontbijt in het weekend! Aan baked beans moest ik wennen, maar nu vind ik het heel lekker. Heinz bracht ze in blik in 1886 op de markt. Zo traditioneel is een ontbijt met worstjes, tomaat, bonen en ei nu trouwens ook weer niet: Het kwam op zijn vroegst in de late 19^e eeuw in de mode.

Uit 1899: Oxo bouillonblokjes. Bouillonblokjes zijn natuurlijk handig. Van dit oude merk vind ik het extra handig dat ze bedoeld zijn voor kleinere hoeveelheden water. 1 blokje is goed voor 190 ml. Dus geen gekruimel meer met standaard Nederlandse blokjes. Een grappig weetje: Mijn oma herinnert zich nog de promotie van bouillonblokjes in de vroege jaren 1920: Ze werden op het schoolplein van het dorp uitgedeeld, zodat de kinderen hun ouders konden overhalen om het te kopen. Deze reclametactiek is dus niet nieuw!

Iets anders dan thee

Eigenlijk drink ik het grootste deel van de dag thee, kruidenthee en water. De grootste uitzondering vormen warme chocolademelk en ahum…flesjes met een mooi klassiek label.

 Uit 1801: John Crabbie & Co. Traditional Cloudy Ginger Beer. Dit gemberbier kende ik niet, maar wilde ik graag proberen. Ze noemen zichzelf “The Ginger Master since 1801” en hun drankje wordt gemaakt volgens een geheim recept. John Crabbie was één van de eersten die het gebruik van gember promootte en het resultaat was dus onder andere dit succesvolle ginger beer. Overigens zit in ginger beer geen alcohol. Handig, want ik kan er niet zo goed tegen, en lig na één likeurtje met mijn hoofd op tafel.

Ik vind het plaatje op de fles echt geweldig! Niet precies victoriaans, maar wel net 19^e-eeuws.

Uit 1824: Cadbury’s cocoa. Cacaopoeder was nieuw in de 19^e eeuw. Voorheen bestonden er alleen pure blokken die je kon smelten in warme melk of wijn. Zelf chocolademelk maken met poeder was natuurlijk wel zo handig – en ongetwijfeld ook makkelijker in kleine hoeveelheden goedkoper te verkrijgen.

Uit 1905: Fentimans Rose Lemonade. Dit lekkere drankje is net niet meer 19^e-eeuws of victoriaans (dus over de datum, haha), maar ik viel meteen voor het mooie label! Priklimonade “with pure rose extract.” Ik ben erg fan van snoepjes, desserts en drankjes met rozenwater, dus dit vond ik een leuke ontdekking! Helaas heb ik een dergelijk drankje nog niet in Nederland gezien. Tips, iemand?

Ben je geïnspireerd geraakt? Ook in Nederland kun je nog merkproducten kopen die oorspronkelijk in de 19^e eeuw zijn ontstaan. Denk bijvoorbeeld maar aan de oh-zo-gewone ingeblikte vis van John West (1857) of Worcestershire sauce (1837). Die laatste is erg lekker in sauzen, of in echte Britse shepherd’s pie! Typisch Nederlandse merken die nog bestaan zijn De Ruyter (1860) en Calvé (1883).

Kun jij nog meer merken bedenken die uit de 19e eeuw komen? Ik hoor het graag!

Tijd voor thee! Tetley’s, vandaag!