Ik ben dol op kleine hapjes voor bij de thee. Nou ja, grote stukken cake zijn natuurlijk ook fijn, maar van onderstaande amandelcakejes kun je er gerust twéé nemen. Ik vond dit recept voor almond cheesecakes in een kookboek van Mrs. Beeton. Ze zijn makkelijk en snel gemaakt, en bevatten opmerkelijk genoeg geen kaas.

De reden waarom ik het recept voor almond cheesecakes op het spoor kwam, is simpelweg omdat het met een ‘A’ begint. Ik onderzocht namelijk Mrs. Beeton’s Dictionary of Every-Day Cookery (1865), in de hoop dat er misschien wat nieuws in zou staan ten opzichte van haar grote Book of Household Management uit 1861. Dat bleek niet het geval, maar het was wel een leuke manier om op een andere manier door de recepten van Mrs. Beeton te bladeren; namelijk op alfabetische volgorde. Ik ken de index met honderden recepten uit Book of Household Management namelijk niet uit mijn hoofd…

De almond cheesecakes uit Mrs. Beeton’s Dictionary of Every-Day Cookery zijn daar het tweede recept, maar er staan nog meer recepten voor verschillende cheesecakes in – zoals apple cheesecakes, lemon cheesecakes en cheesecakes zonder verdere specificatie. Het recept voor de lemon cheesecakes heb ik al eens eerder op dit blog laten zien.

Opvallend genoeg zijn de cheesecakes met een specifieke smaak (zoals appel, amandel en citroen) gevuld met een custard van ei en boter, terwijl de ‘neutrale’ cheesecakes wel curds (kaaswrongel) bevatten. Het is mij niet helemaal duidelijk waarom men de verschillende baksels allemaal cheesecakes noemde, terwijl ze niet allemaal met kaas gemaakt werden. Ik kan me wel voorstellen dat verse, uit wei gedrukte wrongel niet altijd beschikbaar was, en dat er met beide varianten door elkaar werd gewerkt. Blijkbaar vond men dat cakes met custard qua textuur genoeg op cheesecakes leken om ze toch ook zo te noemen.

Cheesecakes voor Jane Austen

Cheesecakes waren geen Victoriaanse vinding, want ze waren in ieder geval al geliefd in de 18^e eeuw. Jane Austen noemt ze bijvoorbeeld in een brief van 17 mei 1799 aan haar zus Cassandra. Jane was op dat moment met haar nichtjes onderweg geweest van Kent naar Bath, en maakte op 16 mei een tussenstop in het plaatsje Devizes, in The Bear Hotel:

 “At Devizes we had comfortable rooms and a good dinner, to which we sat down about five; amongst other things we had asparagus and a lobster, which made me wish for you, and some cheesecakes, on which the children made so delightful a supper as to endear the town of Devizes to them for a long time.”

Het was een luxe maaltijd, met kreeft en asperges – en blijkbaar waren de cheesecakes vooral voor Janes jonge nichtjes een echte traktatie. Cheesecakes (gemaakt met wrongel) zijn naar verluidt nog steeds een specialiteit in Devizes, en worden daar op smaak gebracht met nootmuskaat.

In de 18^e een 19^e eeuw waren cheesecakes een geliefd hapje voor bij het dessert of als tussengang. Mrs. Beeton noemt dus een handvol recepten; maar zoals bekend heeft zij een groot deel van haar repertoire van anderen overgeschreven. In het kookboek van Mrs. Rundell, A New System of Domestic Cookery (1805) vinden we dan ook gelijkende recepten terug; plus nog meer varianten van cheesecakes!

Wat dachten jullie bijvoorbeeld van cheesecakes, cheesecakes – a plainer sort en cheesecakes – another way, die op smaak werden gebracht met onder andere oranjebloesemwater, wijn, cognac, koekjes, rozijnen, nootmuskaat en kaneel? Rundell noemt daarnaast ook lemon cheesecakes, orange cheesecakes, almond cheesecakes en – jawel – potatoe cheesecakes! Deze baksels kon je blijkbaar heel goed variëren, en werden afwisselend met wrongel of een ei-botermengsel gemaakt.

Dan wordt het nu tijd om te laten zien hoe je die lekkere amandel-cheesecakes maakt. Ik gebruikte de instructies van Mrs. Beeton, maar vermoed dus dat het recept eigenlijk ouder is, en zowel op de Regency als Victoriaanse tafel niet zou hebben misstaan!

Recept voor amandel-cheesecakes

De cheesecakes zijn feitelijk bladerdeegbakjes, gevuld met een custardmengsel. Ik gebruikte voor dit recept makkelijk diepvriesbladerdeeg. Als bakvormen gebruikte ik twee vintage patty pans, die ik vorig jaar via Ebay heb aangeschaft, en waar ik erg blij mee ben! Moderne patty pans zijn ook te koop bij Britse kookwinkels en in online winkels. Ik heb deze specifieke vorm nog niet in Nederland gezien, dus als iemand een tip heeft…

Eventueel kan je met onderstaand recept ook zes bakjes van een reguliere cupcakevorm vullen, maar dan met zes plakjes bladerdeeg in plaats van vier. Dan krijg je dubbel zo grote cakes.

Ingrediënten voor 12 kleine cheesecakes:

• 60 gram amandelmeel
• 1/8 tl amandelextract
• 1/4 tl rozenwater
• 40 gram suiker
• ½ tl citroenrasp
• 1 ei, luchtig geklopt
• 30 gram boter, gesmolten
• 1/2 el citroensap
• 4 plakken bladerdeeg, ontdooid
• Bloem, voor bij het uitrollen

Bereidingswijze:

Vet de bakvorm in en warm de oven (conventioneel) voor op 220 graden.

Meng het amandelmeel met het amandelextract, het rozenwater, de suiker en de citroenrasp. Voeg het luchtig geklopte ei toe, en roer goed. Voeg dan al roerende de gesmolten boter en tot slot de citroensap toe.

Leg de plakjes bladerdeeg op elkaar en rol en een dunne lap deeg van. Steek er 12 rondjes uit en leg die in de bakvorm. Vul de bladerdeegbakjes met een eetlepel van het amandelmengsel (echt niet meer; het gaat flink rijzen!) en bak het geheel in circa 10-12 minuten goudbruin.

Laat de gebakjes 5 minuten afkoelen in de vorm, en haal ze er dan uit om verder af te laten koelen op een rooster. De almond cheesecakes zijn warm het lekkerst, en je eet ze het liefste op de dag dat ze vers gebakken zijn. Eventueel kun je een deel van het mengsel een dag in de koelkast bewaren, om de dag erna verse cheesecakes te bakken.

Mr. W. en ik waren erg te spreken over deze gebakjes, die ons meer deden denken aan amandelbroodjes dan aan een cheesecake zoals wij die tegenwoordig die gewend zijn. Maar ze waren wel erg lekker, en zo op!

Wie mijn bewerking van het recept vergelijkt met het recept van Mrs. Beeton, ziet dat mijn cheesecakes in de praktijk twee keer zo klein zijn als die van haar. Dit kwam mij met mijn ‘nieuwe’ bakvormen het beste uit. Je hebt dus een prima excuus om jouw eigen cheesecakes groter te maken, óf er lekker twee te nemen. Of drie…

Hoewel de cheesecake in de tijd van Jane Austen en Mrs. Beeton een dessertgerecht is, vind ik ze het lekkerst bij de thee. Bijvoorbeeld met een Earl Grey met melk.

P.S. Voor wie na de pandemie weer naar Engeland reist: The Bear Hotel in Devizes, waar Jane Austen overnachtte, bestaat nog steeds!