Bij het voorbereiden van mijn reis naar Londen had ik het maar wat makkelijk: even online kijken welke exposities er zijn, of het OV is omgeleid, en of ik nog wat bezienswaardigheden gemist heb. In de 19e eeuw was het een stuk moeilijker om aan al dit soort informatie over vreemde steden te komen. Dat blijkt ook wel uit een aantal mooie prenten van Londen uit het Weekblad voor de Jeugd. De redacteur had duidelijk moeite met het herkennen van belangrijke Londense highlights. Maar ik natuurlijk niet.
Vroeger, maar niet zo heel lang geleden, haalde ik mijn informatie over vakantiebestemmingen uit kleurige reisgidsen uit de bibliotheek. Ik kon gerust een paar daagjes zoet zijn met alle plaatjes en mooie beschrijvingen. Dat ik dat nu door de komst van het internet minder doe, vind ik eigenlijk wel een beetje jammer. Maar ja, gemak, hè.
Anno 1908 moest de heer F. Van Leent, de hoogbejaarde redacteur van het Weekblad voor de Jeugd, beduidend meer moeite doen om aan de informatie voor zijn tijdschrift te komen. Ik stel me zo voor dat hij de prenten in bulk uit Groot-Brittannië bestelde. Er staan immers een heleboel overduidelijk Britse prenten in zijn blad, die voor Nederlandse lezers eigenlijk nauwelijks betekenis hebben.
Maar Londen, de hoofdstad van de wereld, dat was natuurlijk een mooi onderwerp voor zijn jonge lezers. Voor hen was het Weekblad waarschijnlijk de enige manier om iets van de wereld te zien. Daarom koos Van Leent voor de 13e jaargang een aantal mooie prenten van Londense bezienswaardigheden. Voor velen van ons nog steeds bekende plekken, en ontzettend leuk om eens zonder moderne nieuwbouw te zien.
Het is echter duidelijk aan sommige onderschriften, dat de redacteur zelf nooit in Londen geweest is, en de Engelse taal niet bijzonder goed beheerste. Hij zal zijn best hebben gedaan door middel van beschikbare encyclopedieën, maar toch glipt er hier een daar een foutje doorheen. Het maakt de prenten zeker niet minder mooi, maar het doet ons eerder beseffen dat de algemene toegang tot een eindeloze voorraad aan informatiebronnen, zoals Wikipedia en Google Street View, toch maar een hele grote luxe is. Om nog maar niet te spreken van de mogelijkheid om ‘zomaar eventjes’ enkele dagen naar de victoriaanse metropool te gaan.
Hier en daar niet helemaal foutloos, maar toch zijn deze prachtige prenten wat mij betreft ontzettend leuk om naar te kijken. Erg speciaal voor die tijd, en erg leerzaam voor het jonge publiek. Ik vind het bijzonder om te beseffen dat deze platen voor kinderen rond 1900 mogelijk de enige glimp op het mysterieuze buitenland waren – en misschien ook wel voor hun ouders.Voor ons een leuk uitstapje in de tijd, wat we zelfs met moderne online diensten zoals routeplanners en vrije encyclopedieën niet zo makkelijk kunnen maken. Voor mij is het wel een extra reden om uit te kijken naar mijn reis naar Londen, en nog meer aandacht te hebben voor hoe het aanzicht van de stad in meer dan honderd jaar tijd veranderd is en soms juist op onverwachte manieren hetzelfde is gebleven. Naturally, I won’t forget to write!
Tijd voor een heerlijk kopje Twinings Lady Grey… Hmm, bijna op? Hoog tijd dat ik terugga naar hun winkel aan The Strand.
Wat een prachtige tekeningen, vooral die van de London Zoo! En eigenlijk een heel bijzonder besef inderdaad dat het buitenland iets meer dan 100 jaar geleden voor veel mensen een grote onbekende wereld was. Ik wens je alvast heel veel plezier toe in Londen.
Ben ik weer! Hartstikke bedankt nog, ik heb het echt ontzettend naar m’n zin gehad.
Prachtige tekeningen en interessant om te lezen. Ik wens je heel veel plezier in Londen!
Dank je wel, Darina! Het was erg leuk, en je hoort er natuurlijk binnenkort alles over.