Ik heb hier al vaker verteld over mijn wens om met een tijdmachine terug in de tijd te kunnen reizen. Hoe geweldig zou het zijn om eens tegenover de belangrijkste mensen van de 19^e eeuw te staan? Het dichtste dat ik daarbij kan komen, is door middel van een bezoekje aan de National Portrait Gallery in Londen. En laat dat museum dat nu net onze laatste bezienswaardigheid zijn geweest, toen Mr. W. en ik de Britse hoofdstad bezochten.

Voordat we de deuren van de National Portrait Gallery binnengingen, had ik al goed mijn huiswerk gedaan. Ik had al bedacht welke gezichten ik graag wilde zien, en had opgezocht welke portretten in het bezit van deze grootste historische facebook-collectie zitten. Charles Dickens, Jane Austen en zelfs Mrs. Beeton: “I had them on my list.” Vandaag laat ik jullie graag zien, welke 10 imposante 19^e-eeuwers ik in het museum zoal ‘tegenkwam.’

1. Jane Austen

Met stip op 1: Jane Austen. Omdat er nog zo veel over het leven van deze Georgian schrijfster in nevelen gehuld is, is haar portret misschien wel één van de boeiendste. Dit is het enige portret waar zij met haar gezicht volledig op staat en waarvan vaststaat dat zij het werkelijk is. Hoewel het enigszins amateuristisch getekend is door haar zus Cassandra, wordt het kleine portretje net zo goed bewaakt als de Mona Lisa: Als enige der grote 19^e-eeuwse beroemdheden hing Jane achter glas. Gelukkig was er helemaal niemand in de zaal toen wij aankwamen, dus heb ik Jane bijna met mijn neus op het glas eens diep in de ogen gekeken. Bijzonder!

2. Charles Dickens

Van de resterende 9 zal ik geen verder hitlijst maken. Ik vond ze allemaal bijzonder! Charles Dickens mag in deze galerij natuurlijk niet ontbreken, en ik vond het dan ook erg leuk om zowel dit jonge geschilderde portret als ook om een foto uit zijn laatste jaren te zien. Wat kijkt hij op dit schilderij nog jong en decadent uit zijn ogen, hè? Vol met een gezonde dosis optimisme en misschien een wat minder gezonde dosis eigenwaan. Dit portret kon ik van heel dichtbij bekijken en de levensechtheid was echt geweldig! Je kon de stoffen van zijn kleding bijna aanraken – maar dat heb ik maar niet gedaan.

3. Koningin Victoria

Misschien omdat haar aanwezigheid hier zo vanzelfsprekend is, was ik van tevoren niet bijzonder gebrand om haar te zien. Ik had tenslotte toch al vaker een portret van haar gezien? Toch vond ik de vaak grote doeken ontzettend imposant; wat een koninklijke verschijning!

Aandoenlijk vond ik dan weer een detail van een ander schilderij, waar Victoria met haar gezin bijna niet opvalt: zo burgerlijk is ze gekleed. Dit vond ik erg mooi om te zien – en ik kende het portretje nog niet! Zo blijf ik nieuwe dingen ontdekken.

En dan was er nog dit sprookjesachtige beeld van Victoria en Albert samen. Aan het einde van een imposante beeldengalerij staan zij in het middelpunt van de belangstelling te pronken. Ow, ik vind het zó romantisch!

4. Prins Albert

Naast het bovengenoemde standbeeld waren er natuurlijk ook portretten van Prins Albert alleen. Dit bekende portret vond ik wel heel statig; en ik wist niet dat het zo’n groot doek was, wel ruim 2,40 meter hoog. Imposant hoor!

5. Emily Brontë… of is het Anne?

Tot mijn teleurstelling werd het bekendste portret van de drie zussen Brontë niet tentoongesteld in de National Portrait Gallery. Dat is momenteel namelijk uitgeleend aan het Brontë Parsonage Museum, gevestigd in het voormalige woonhuis van de familie Brontë in Haworth. Gelukkig hing er wel een ander portret om blij mee te zijn: Dat van Emily Brontë, gemaakt door broer Branwell in 1833. Er is echter discussie of deze zus op de afbeelding toch niet Anne is… Jammer dat we dat niet helemaal zeker weten, maar ik kan wel zeggen dat ik in ieder geval één van de Brontë Sisters gezien heb.

6. Frederic Leighton, 1st Baron Leighton

Ik herkende hem al vanaf een afstandje: De volmaakte kunstenaar-gentleman, die voor het nageslacht zo mysterieus is gebleven. Sinds mijn bezoek aan zijn huis tijdens dezelfde Londenreis ben ik best wel fan. Zelfs als buste is hij een knappe verschijning. Voor de oplettende lezers onder ons: Soms gebruik ik bij hem de titel Sir, en soms Lord. Dat komt doordat hij al in 1878 in de adelstand verheven werd (en dus bij leven Sir Leighton was), maar pas één dag voor zijn dood de hogere titel van Baron kreeg. Lord Leighton is dus eigenlijk correct, maar hij heeft er zelf niet lang van kunnen genieten.

7. George Eliot (Mary Anne Evans)

Mooi portret hè, van deze beroemde hoog-victoriaanse schrijfster? Ik vind van wel, maar in het echt vonden de ouders van Mary Anne Evans (1819-1880) haar zo lelijk, dat ze dachten dat hun dochter wel niet aan de man zou komen. Daarom investeerden ze maar in een opleiding. Ik moet toegeven dat dit portret waarschijnlijk geïdealiseerd is, want op een fotoportret uit 1865 is wel te zien dat ze grove trekken had en tevens een vrij grote neus. Maar dan nog; gelukkig hoeven we tegenwoordig niet meer te kiezen tussen intelligentie of de liefde! George Eliot werd overigens zelf bekend om beide eigenschappen: Zowel om haar gevierde werken als Middlemarch (1871-1872) en The Mill on the Floss (1860), als ook om haar buitenechtelijke relatie met George Lewes.

8. Lord Melbourne (William Lamb, 2nd Viscount Melbourne)

Uiteraard kon hij niet in het lijstje ontbreken; de steun en toeverlaat van Koningin Victoria, toen zij net op de troon kwam. Voor liefhebbers van de serie VICTORIA is het misschien even schrikken, maar  zó zag hij er in die tijd uit, want hij was 40 jaar ouder dan zij. Ondanks het fikse leeftijdsverschil waren er destijds wel degelijk roddels over gevoelens die Victoria voor haar Lord M. zou hebben. Maar zelf zou ze hem altijd een vaderfiguur blijven noemen. Melbourne was tweemaal premier van het land, waarvan de langste periode tussen 1835 en 1841.

9. Arthur Wellesley, Duke of Wellington

Dé held van de 19^e eeuw is natuurlijk de Hertog van Wellington. Onder zijn leiding werd Napoleon in 1815 definitief verslagen, en verder was hij onder andere twee keer premier van Groot-Brittannië. Geboren in Dublin begon hij als lage officier in het leger, maar wist hij zich gedurende zijn leven tot in de hoogste kringen op te werken. Koningin Victoria had hem heel hoog zitten, en haar zoon Arthur is dan ook naar de oude generaal vernoemd.

10. Benjamin Disraeli, Earl of Beaconsfield

Benjamin Disraeli is voor het grote publiek een beetje in de vergetelheid geraakt, maar ik vond het zelf heel leuk om een portret van hem te zien. Hij was één van de favoriete premiers van Koningin Victoria, en wist de vorstin na de dood van Prins Albert uit haar isolement te halen. Een schrijver, vleier en flamboyant persoon; Disraeli spreekt tot de verbeelding! (En ik moet dringend eens een biografie over hem lezen.)

Naast deze 10 victoriaanse celebraties hangen er in de National Portrait Gallery natuurlijk nog veel meer portretten van beroemde personen: Uiteraard van royals als George IV, William IV, Edward VII en George V, maar ook van bijvoorbeeld Mary Shelley of Jenny Lind.

Wat betreft mijn wensenlijstje werd ik helaas teleurgesteld in één portret, of juist het ontbreken daarvan: Dat van kookboekenschrijfster Mrs. Beeton werd op dat moment niet tentoongesteld. Ik dacht dat dit wel zou zijn omdat ze niet beroemd genoeg meer was, maar dat is gelukkig niet zo. Haar fotoportret hoort bij een selectie werken die wisselend opgehangen wordt om het te beschermen tegen te veel licht. Dat is wel acceptabel, nietwaar? Daarom zet ik haar bij dezen maar op mijn blog in de schijnwerpers!

Wil je ook de National Portrait Gallery in Londen bezoeken? Het museum is dagelijks geopend tussen 10:00 en 18:00 uur (en op vrijdag tot 21:00 uur). De toegang is gratis voor de hoofdcollectie, maar voor sommige tijdelijke exposities wordt wel entree gevraagd.

Tijd voor een herfstige thee!