Met boeken maak je me altijd blij. Met kerstmis kreeg ik van een vriendin een ‘Victoriaanse’ detective uit 2019 die ik nog niet kende. Deze lieve vriendin had zowaar mijn hele blog doorgeplozen om te kijken of hij toch niet al ergens stond. Nee dus! Mary Copeland is gelijk een primeur op mijn blog, want het is de allereerste keer dat ik Nederlandstalige fictie op mijn blog recenseer. Op naar de jaren 1880!

Mary Copeland – Victoriaanse Detective is een verhalenbundel met vier verhalen van de hand van Robbert Jan Swiers, die zich allen afspelen in het Londen van 1888-1890. Het is de tijd van Jack de Ripper, maar onze hoofdpersoon heeft andere zaken om zich op te concentreren.

Mary Copeland is een vlotte jongedame van midden twintig, die bij haar oom en tante woont in het chique Saint John’s Wood in Londen. Opmerkelijk genoeg voor een vrouw, lost zij moorden op in opdracht van Scotland Yard. Deze benoemingen zijn altijd officieus, want formeel kan een vrouw in het Engeland van de 19^e eeuw geen lid van het politiekorps worden. Maar inspecteur Abberline heeft Mary hoog zitten, en weet dat zij met haar slimme doortastendheid zaken weet op te lossen, die voor ieder ander een raadsel blijven.

Daarbij helpt het, dat Mary’s oom Matthew lijkschouwer is, en hij haar van allerlei details op de hoogte kan houden zodra er weer eens een lijk wordt gevonden. Verder werkt Mary samen met de sympathieke constable Barlow, en in latere verhalen komen daar nog een aantal betrouwbare andere agenten bij. Allemaal mannen, natuurlijk – want officieel is Mary nergens bij betrokken.

Dat Mary in het geheim werkt, is extra spannend om te lezen, maar lost voor de auteur tegelijkertijd het genderprobleem op, dat duidelijk door de hele roman heen speelt. In het werkelijke Londen van rond 1890 kon een vrouw natuurlijk nooit op een dergelijke manier opereren. Het leuke is dat Mary’s geslacht ook in haar voordeel werkt, wanneer zij verdachten moet interviewen die door haar charmante verschijning niet altijd op hun hoede zijn. Het maakt haar de perfecte undercover agent.

In elk van de vier verhalen wordt de Victoriaanse kunstwereld opgeschrikt door een moord. Of, beter gezegd: Meerdere moorden. Het is voor Mary en Barlow telkens een race tegen de klok om het aantal slachtoffers niet verder te laten oplopen. Daarom snellen we als lezer regelmatig met haar mee, in het rijtuig of te voet door de drukke straten van Londen. De auteur is duidelijk een groot kenner van de Britse hoofdstad, en het maakt dat je je echt in Victoriaans Londen waant. Daarnaast heeft de schrijver een goed gevoel voor passend Victoriaans taalgebruik en klassenverschillen.

Naast kenner van Londen is Swiers duidelijk ook een kunstliefhebber, en hij laat zijn grote kennis van laat-Victoriaanse schilderkunst dan ook veelvuldig blijken. De titels – en de verhaallijnen – houden allemaal verband met bekende 19^e-eeuwse kunstwerken. Het leuke is dat de schrijver Mary en haar oom en tante ook onderdeel laat zijn van de Victoriaanse kunstminnende elite. Zo worden we als lezer meegenomen op theevisite bij de familie Waterhouse, mogen we binnenkijken in het huis van het gezin Alma-Tadema, en beleven we een soiree in de woning van niemand minder dan Sir Frederic Leighton. Aangezien ik twee jaar geleden door dezelfde woning mocht rondlopen, vond ik het erg leuk om hier tijdens het lezen naar terug te kunnen keren.

Soms is de schrijver zo enthousiast over de 19^e-eeuwse kunstwereld, dat hij zijn vlotte vertelstijl wat lang onderbreekt met een expositie over kunstgeschiedenis. Zelf vond ik dat heel interessant, omdat ik de werken ken, maar ik kan me voorstellen dat dit niet voor elke lezer even aansprekend is.

Het karakter van Mary is fictief, maar die van de verschillende Victoriaanse kunstschilders zijn dat natuurlijk niet. Dit zorgt ervoor dat je je extra sterk in de Victoriaanse tijd waant. Sowieso heeft de schrijver zeer goed werk geleverd om op een geloofwaardige manier het leven in Victoriaans Londen te schetsen. Maar toch zijn er enkele punten die van de lezer vragen om af en toe een zogenaamde leap of logic te maken.

De mengeling van feit en fictie is naast aantrekkelijk namelijk ook gevaarlijk. Hoe geloofwaardig is het, wanneer één van de beroemde namen in het verhaal zelf beoogd moordslachtoffer blijkt? En als we dan toch te maken hebben met het echte Victoriaans Londen, hoe geloofwaardig is het dan dat de mannelijke politieagenten zich braaf laten rondcommanderen door een jongedame van gegoede komaf – die zich ook nog bekwaamd heeft in oosterse vechtsport? Op sommige momenten had ik het idee dat Mary en andere vrouwelijke personages in het echt onmogelijk in bepaalde situaties terecht zouden zijn gekomen, zoals op bepaalde al te wilde feesten bij de upper classes. Maar heel erg stoorde dit niet, want ik wilde maar wat graag de mysteries ontrafeld zien!

De verhalenbundel biedt dus vier moordverhalen met een grote culturele component. Dat laatste vond ik echt geweldig, maar de eerlijkheid gebied te zeggen dat dit wel de sterkste kant van de bundel is. De moordmysteries zouden wat preciezer en gevarieerder mogen worden uitgevoerd. Maar omdat ik er teveel mee zou verraden, noem ik even niet wat ik daar precies mee bedoel…

De vier verhalen zijn elk ongeveer 70 pagina’s lang, en kunnen goed los van elkaar gelezen worden. In elk verhaal wordt weer even kort verteld wie de personages zijn. Handig voor korte leessessies op het strand of op het balkon.

Net voor het verschijnen van deze recensie kwam ik erachter dat afgelopen april een tweede bundel met verhalen van Mary Copeland verschenen is. Daar ben ik persoonlijk erg blij mee, en ik kijk er dan ook naar uit om in deze nieuwe verhalen weg te duiken!

It’s tea o’clock. Ik geniet maar weer eens van een Londense Earl Grey.