Aanstaande bruiden en bruidegommen, opgelet: Dit blog bevat Edwardiaanse tips voor een succesvol huwelijk! Zo’n zes jaar geleden gaf ik een set boekjes met huwelijksadviezen cadeau aan een aanstaand echtpaar, en het stel is nog steeds gelukkig getrouwd. Dan moeten het wel goede tips zijn, nietwaar? Alle gekheid op een stokje: Sommige tips van rond 1900 zijn nog steeds bijzonder nuttig, maar van andere ben ik blij dat ze niet meer zo nodig zijn.

Rond 1900 schreef de Britse Blanche Ebbutt (geboren in de jaren 1860) twee adviesboekjes voor het huwelijk: Don’ts for Wives (1913) en Don’ts for Husbands (1913). Deze boekjes zijn de afgelopen jaren herdrukt, zodat wij er ook weer met een glimlach doorheen kunnen bladeren.

Wat kunnen we verwachten van Edwardiaanse huwelijksadviezen? Hoewel sommige ideeën over de positie van de vrouw aan het verbeteren waren rond de eeuwwisseling, waren andere noties over de taken van de vrouw na zo’n 70 jaar Victoriaanse moraal behoorlijk vastgeroest. Vooral opvallend daarbij is de plaats van de vrouw in huis, en de man in het werkend domein. Daarnaast werden vrouwen door velen vaak als tere poppetjes gezien, die je maar beter niet met serieuze zaken kon belasten. Ebbutt zit met haar adviezen hier middenin, en is voor haar tijd af en toe best modern. Zij kent de vrouw een eigen intellect toe, maar plaatst haar wel hoofdzakelijk in het huisgezin.

Toch zijn niet alle adviezen van Ebbutt zo onbruikbaar voor de moderne mens als je misschien zou denken. Het zijn over het algemeen verstandige raadgevingen die wijzen op zelfbeheersing en mate. “Hoe wordt ik gelukkig” is bepaald niet de hoofdvraag van het boek, en dat is voor een werk uit 1913 niet zo gek. In die tijd was een huwelijk echt bedoeld voor het leven, en echtscheiding was meestal geen optie. Aan de persoon die je trouwde, zat je vast. Je kon er dus maar beter samen het beste van maken. Dat betekent een andere instelling dan tegenwoordig. In harmonie en enige tevredenheid samenleven was belangrijker dan zelfontplooiing of individueel levensgeluk.

Edwardiaanse tips voor de getrouwde man:

Welke tips werden er zoal voor de heren gegeven? Hieronder enkele adviezen, die zowel nuttig, ouderwets als grappig zijn. Aan de lezer het oordeel, welke beter wél en niet op te volgen zijn in de 21e eeuw:

• Laat geen as van je sigaren op het tapijt vallen. En slijp ook de punten van potloden niet boven het tapijt, maar bijvoorbeeld boven een krant of boven de haard. Je vrouw zal je er dankbaar om zijn.
• Wees niet neerbuigend. Je bent niet de enige in huis met een brein.
• Als je je vrouw als een leeghoofd behandelt, wees dan niet verbaasd, geïrriteerd of teleurgesteld dat zij geen serieuze zaken op kan pakken wanneer het nodig blijkt.
• Maak het huishouden niet zwaarder door je eigen spullen te laten slingeren. Ook als je zelf niet zo opgeruimd van aard bent, kun je attent zijn richting anderen.
• Verwacht geen geluk als je om het geld getrouwd bent. Zodra zij dit doorheeft, zal ze je het niet doen vergeten.
• Als je getrouwd bent om zo aan een onbetaalde huishoudster te komen, zal je vrouw daar niet tevreden mee zijn. Zij had een goed salaris bij iemand anders kunnen verdienen als professionele huishoudster. Ze is met jou getrouwd om andere redenen.
• Noem je vrouw geen lafaard wanneer ze bang is voor een spin. Als er ooit echt gevaar dreigt, is ze vast net zo dapper als jij.
• Denk niet dat je samen gescheiden levens onder één dak kunt leiden, en dan nog gelukkig zijn. Het huwelijk is een gezamenlijke aangelegenheid, en kan niet onderhouden worden op twee aparte sporen.

Edwardiaanse tips voor de getrouwde vrouw:

Ook voor de vrouw had Blanche Ebbutt enkele interessante adviezen:

• Als je getrouwd bent voor geld of aanzien, wees dan ook niet verbaasd als dat het enige is wat je krijgt. Liefde kun je niet kopen.
• Verwacht niet van je man dat hij een engel is. Je zou het snel saai gaan vinden.
• Neem het “gehoorzamen” in de huwelijksgeloften niet te letterlijk. Je echtgenoot heeft niet het recht om jou je individualiteit te ontnemen.
• Ga niet vegeteren zodra je ouder wordt en op het platteland woont. Sommige vrouwen zijn net koeien, maar het is niet nodig om stil te staan. Houd zowel je lichaam als geest actief.
• Vergeet niet om je man af en toe te complimenteren met zijn uiterlijk of zijn prestaties. Het is goed voor zijn zelfvertrouwen.
• Zeg niet “Ik zei het toch!”. Het draagt niet bij aan een oplossing, en hij zal het fijn vinden als je het niet zegt.
• Verwacht niet dat je man jou gelukkig maakt, terwijl jij niets doet. Doe je best om hém gelukkig te maken, dan wordt je het zelf ook.
• Stuur je man niet zichtbaar aan. Misschien heeft hij dat wel een beetje nodig, maar je wilt niet dat je vrienden denken dat hij onder de plak zit. Nog belangrijker: Laat hem niet merken dat je hem aanstuurt.
• Het is niet beneden je waardigheid om je mans pantoffels voor hem klaar te zetten. Vooral op een koude avond is het prettig als je ze al bij de haard hebt voorverwarmd.

Een boeiende verzameling raadgevingen, nietwaar? Mr. W. en ik hebben ze met smaak zitten lezen (en zijn nu bijna negen jaar gelukkig getrouwd). Ik ben benieuwd wat jullie van deze tips uit 1913 vinden!

Mr. W. bracht mij net een kopje thee. De schat.

---

Voor het schrijven van dit blog heb ik de volgende bronnen gebruikt:
Blanche Ebbutt: Don’ts for Husbands. Eerste druk uit 1913. Facsimile uitgave uit 2007.
Blanche Ebbutt: Don’ts for Wives. Eerste druk uit 1913. Facsimile uitgave uit 2007.