Familiegeschiedenis is iets wat mij enorm boeit. Soms vraag ik mij wel eens af wat mijn voorouders deden in de 19e eeuw. Waren ze arm of rijk, of behoorden ze tot de middenklasse? Vast staat, dat de aanloop naar de 19e eeuw voor een deel van mijn familie niet zo succesvol was.

Wilhelmina van Pruisen gevangen bij de Goejanverwellesluis.
Uit: ‘Het gevangenhouden van prinses Wilhelmina…’, G.A. Lehman, Atlas van Stolk, Rotterdam. Via: www.entoen.nu.

Ze hadden een aardig boerderijtje vlakbij Goejanverwellesluis. Helaas besloten de revolutionaire patriotten de boerderij in te nemen, zodat ze er prinses Wilhelmina van Pruisen konden vasthouden. Dat gaf natuurlijk het nodige gedonder. Kort gezegd: de patriotten kwamen van links, en van rechts kwamen de Pruisen de boel platwalsen. De zaak plunderen vonden zij een geschikte straf. De schade was 5000 gulden, een kapitaal in die tijd. Mijn familie bleef berooid achter. Tsja.

Aangezien een aansprakelijkheidsverzekering in die tijd nog niet bestond, zat er niets anders op dan opnieuw te beginnen. Een aantal voorouders zijn boer gebleven, anderen werden later kapper of kaashandelaar en weer een ander begon een klompenfabriek. Later werd er zelfs iemand wethouder. Weer andere voorouders werden leraar op de ‘basisschool’ of directeur van een melkfabriek. Ze behoorden dus tot een groep die juist in de victoriaanse tijd opbloeide: de (lagere) middenklasse. Ik vind het ontzettend leuk om te beseffen dat zij de doelgroep waren van de vele adviezen over mode, huishouden en etiquette die je kunt lezen in de enorme stroom van victoriaanse publicaties.

Dankzij hun niet al te slechte maatschappelijke positie konden zij ook gebruikmaken van een nieuwe uitvinding: de fotografie. Vanaf ongeveer 1880 was het voor de middenklasse mogelijk om – voor héél bijzondere gelegenheden- op de foto te gaan. Ik mag mij dan ook gelukkig prijzen met een enkele familiefoto uit die tijd.

Het gezin van mijn betovergrootouders, met een heleboel oud-oudooms- en tantes, uit ca. 1897.

Wat deden jouw voorouders in de 19e eeuw? Als je het leuk vindt om daar achter te komen, kun je eens een kijkje nemen op de website wiewaswie.nl. Dankzij Napoleons passie voor bureaucratie zijn familiegegevens tot zo ver terug als 1811 vrij makkelijk te achterhalen.

Misschien kun je ook bij familieleden navragen of er oude foto’s zijn. Het zou natuurlijk geweldig zijn als je recht in de ogen van een victoriaans familielid zou kunnen kijken!

Ik ga maar weer eens thee zetten. Groene thee met gember en een beetje honing.